2.2.1 Maden Ocakları
Maden kuyularında ham maddenin ve cevherin istihsalinde işletme ekonomisinin en önemli faktörü malzeme naklidir. Bu halde gerekli olan malzeme nakli maden kuyusundan tasfiye edilinceye kadar, arada kırma, öğütme, eleme, yıkama, konsantrasyon işlemleri ve artıklarında nakli ilave edilmek üzere bir seri işlemden ibarettir. Bundan sonra elde edilen malzemenin depolanması ve demiryolu veya gemiye yüklenmesi söz konusudur. Bugün yüksek kaliteli sentetik iplik bilhassa çelik telli bantlarla tek veya çok az sayıda seri konveyör kullanılması ve böylece ara aktarma sayısının azaltılması mümkün olmaktadır. Yüksek mukavemetli bantlar pahalı olduklarından maksimum emniyet yüklerinde kullanılmalıdır. Maden işlerinde kömür, demir filizi ve diğer ham maddelerin naklinde yüksek kaliteli bantlar daha çok tercih edilmektedir. Ayrıca bu gibi işletmelerde çalışma şartları zorlu olduğundan bantların aşınmasını ve hasara uğramasını önleyecek tedbirlerin alınması gerekmektedir. Çünkü bir konveyör tesisinde maliyetin yaklaşık olarak yarısını bant fiyatı oluşturmaktadır. 2.2.2 Enerji Santralleri Modern enerji santrallerinde malzeme depolama ve nakil problemi önemle göz önüne alınan noktalardan biridir. Bugün yerlerinin kullanışlılığı yeterince olmayan küçük santraller dışında, bütün enerji santrallerinde bantlı konveyörler kullanılmaktadır. Gerçekten bantlı konveyörler kömürün vagon veya gemilerden bankerlere naklinde kullanılabilecek tek metot olarak kullanılmaktadır. Enerji santrallerinde bankerlerden 8 ayrı olarak birkaç aylık kömürün depolanacağı bir depo sahasına ihtiyaç vardır. Bir ana konveyör ve yan tevzi konveyörleri ile kömürün sahaya kolaylıkla tevzii ve depo edilmesi ve tekrar bankerlere sevki mümkündür. Bu işlemler içinde yine en uygun olan bantlı konveyörlerdir. Bu arada santrallerde önlenmesi gereken malzeme nakli esnasında meydana gelen tozdur. Toza karşı malzeme kapalı tünelle sevk edilmeli ve boşaltılması için özel boşaltma olukları kullanılmalıdır.
2.2.3 Liman Yükleme ve Boşaltma Tesisleri
Limanlarda maden cevheri, kömür, tahıl v.b. gibi malzemenin yükleme ve boşaltılmasında malzeme naklinin büyük tonajlarda ve en kısa zamanda yapılması istenir. Bu sebepten liman isletmelerinde sabit ve hareketli bantlı konveyörler kullanılmaktadır. Örneğin Haydarpaşa Limanını silosunda her birinin genişliği ( B ) 800 mm , uzunluğu ( L ) 215 m ve kapasitesi ( Q ) 200 t / h olan iki bantlı rıhtım konveyörü sayesinde gemiye nakil kapasitesi 400 t / h ' tir. 2.2.4 Diğer Kullanım Alanları Bantlı konveyörler ayrıca, baraj, yol, köprü v.s. gibi inşaatlarda hafriyat ve beton hazırlama tesislerinde kullanılmaktadır. Ayrıca dökümhanelerde döküm kumunun nakil, hazırlama, kalıplama makinelerine tevzii ve tekrar kum hazırlama tesisine dönüşünü sağlamak için kullanılır. [7] Şekil
2.6 Bantlı iletim sistemlerinin kullanıldığı yerlere örnekler
Maden ocakları
Cevher hazırlama tesisleri
Dökümhanelerde kum hazırlama tesisleri
Termik santraller
Liman yükleme ve boşaltma tesisleri
Büyük inşaat tesisleri
Beton hazırlama tesisleri
Kimya, kâğıt, çimento ve şeker sanayi
Tahıl siloları
Gıda sanayi
2.3 Bantlı Konveyörlerin Ekipmanları
Bir bantlı konveyörün ana elamanları genel olarak şunlardır;
Malzemeyi nakleden bant
Taşıyıcı ve dönüş makaraları
Baş, kuyruk, gergi ve saptırma tamburları
Tahrik düzeni
Gergi düzeni
Şasi
Yükleme düzeni
Boşaltma düzeni
Bant temizleme düzeni
Diğer ekipmanlar
Comments